Uz tu džamiju je bio veliki harem (groblje) sa dosta starih nišana (bašluka) koji su stršili iz zemlje kao kakvi stećci sa velikim turbanima. Ti nišani-bašluci su vjerovatno iz turskog vremena, a možda i iz austrougarske okupacije BiH.

U haremu džamije nalazio se i mezar čovjeka koji je za vrijeme svog života zavještao zemlju, podigao tu džamiju te je uknjižio kao vakufsko zdanje tj. poklonio je mještanima da je posjećuju i održavaju dok god se bude moglo održavati.

Prema riječima posjetitelja džamije, bila je to jedna prekrasna građevina sa prelijepom unutrašnjošću, punom čistoće, prosto nekakvog tajanstvenog mirisa. Čistoća besprijekorna, u predsoblju gdje džematlije ostavljaju obuću, popločan prostor.

Lijevo i desno drveni podijumi, a u uglu jedna sobica za imama kada ranije dođe u džamiju. A u ulazu u glavni džamijski prostor gdje se vrši namaz – molitva, zidovi okrečeni, ni traga od paučine, sve na svom mjestu, pa čak i “peštahta” – stolić gdje hafiz drži Kur’an kada je uz Ramazan “mukabela”.

Na zidovima nekoliko levhi sa tekstovima iz Kur’ana. Mjesto gdje imam vidi džematlije za vrijeme klanjanja je neobično uredno i ukrašeno. Cijeli prostor prekriven ćilimima i serdžadama, nigdje nepokrivenog mjesta.

Dolačka džamija je izgrađena 1686. godine, pod zaštitom UNESCO-a kao kulturni spomenik svjetske baštine III kategorije.

Nažalost, ova džamija je, kao i mnoge druge, minirana i srušena od strane srpskog agresora 3. septembra 1993. godine, a obnovljena je 2007. godine.

(NAP/Alen Avdić)