"Ta sloboda je izgrađena na ruševinama bivše zemlje. Važno je da se danas okupimo oko 9. januara jer se okupljamo oko slobode, našeg identiteta, svega što je važno za jedan narod", rekao je Dodik novinarima u Banja Luci nakon Svete arhijerejske liturgije koju je u Sabornom hramu Hrista Spasitelja služio patrijarh srpski Irinej.

Ustavni sud BiH je 2015. godine utvrdio da je neustavan 9. januar kao dan entiteta RS, ali vlasti u tom dijelu zemlje ipak proslavljaju 9. januar.

U centru Banja Luke danas je održan svečani defile u kojem je učestvovalo više od 500 pripadnika MUP-a RS i više od 1.000 predstavnika civilnog sektora.

Svečanom defileu prisustvovao je predsjedavajući Predsjedništva BiH Milorad Dodik,  premijerka susjedne Srbije Ana Brnabić te predstavnici Vlade bh. entiteta Republika Srpska i Srbije. Na ceremoniji nije bilo predstavnika međunarodne zajednice, kao ni ambasadora zapadnih zemalja.

Danas je u Banja Luci srbijanskoj premijerki Brnabić uručen Orden Republike Srpske.

Srbijanski predsjednik Aleksandar Vučić također je čestitao 9. januar.  

Dok čelnici Republike Srpske ističu važnost proslave 9. januara, dio domaće i međunarodne javnosti upozorava na užase koji su počinjeni u ratu na području Bosne i Hercegovine početkom devedesetih godina, a za koje je odgovorno i presuđeno upravo političko i policijsko-vojno rukovodstvo Republike Srpske.

Član Predsjedništva SDP-a Denis Bečirović rekao je da je obilježavanje 9. januara antidejtonski, antiustavni, anticivilizacijski čin neodgovornih političara u entitetu RS. On je podsjetio da je „tog dana grupa odmetnutih poslanika legalne Skupštine Bosne i Hercegovine suprotno Ustavu proglasila stvaranje nelegalne i nepriznate paratvorevine koja se proglasila sastavnim dijelom velike Srbije.

„Srpski narod u Bosni i Hercegovini treba da se ugleda na antifašiste Srbe koji su zajedno s antifašistima iz drugih naroda učestvovali na zasjedanjima ZAVNOBiH-a, a nikako na presuđene ratne zločince koji su proklamirali politiku razdvajanja naroda i ukidanja odluka ZAVNOBiH-a“, rekao je Bećirović.

„Presudama najviših svjetskih sudova i u brojnim relevantnim naučnim radovima dokazano i utvrđeno je da se 9. januar 1992. može vezivati samo za sljedeće zločinačke aktivnosti: agresiju na Republiku Bosnu i Hercegovinu, pokušaj stvaranja velike Srbije, genocid, kulturocid, zločine protiv čovječnosti, udruženi zločinački poduhvat, mučenja i ubijanja u koncentacionim logorima smrti, masovna silovanja, nasilna protjerivanja i deportacije, teroriziranje civila u bosanskohercegovačkim gradovima, vandalska uništenja privrednih, stambenih i duhovnih dobara. Dakle, i sudski i naučno je dokazano da je to jedan od najcrnjih datuma u bosanskohercegovačkoj i evropskoj historiji nakon Drugog svjetskog rata“, rekao je Bečirović.

Novinar i kolumnista iz Banje Luke Dragan Bursać također je na svom Facebooku komentarisao obilježavanje 9. janaura:

"U jednoj fotografiji sve. Represivni režim jednog dijela BiH vježba svoju silu za neustavni dan državnosti. Sila koja je pomela i protjerala nesrbe, a onda i Srbima zapušila usta, sada avetinjski isprazno stupa. Sila koja je jela neku 'drugu' djecu, sad jede neku 'svoju' djecu. A sutra? Sutra po naredbi ovoj sili će aplaudirati oni koji je podržavaju. Jedno pretužno i sramno razdoblje baš za Srbe, koji čuče pod ovom čizmom", napisao je Dragan Bursać.

Radio Slobodna Evopa podsjeća da je primanjem Ordena Republike Srpske premijerka Vlade Srbije Ana Brnabić stala rame uz rame sa prethodnim nosiocima tog priznanja, haškim osuđenicima Radovanom Karadžićem, Ratkom Mladićem, Biljanom Plavišić, Vojislavom Šešeljem.

Kolumnista Frontala Srđan Puhalo piše da bi se prepustili uživanju proslave 9. janaura neophodno je zaboraviti mnogo činjenica, među kojima je: „da je preko 30.000 bošnjačkih i hrvatskih civila ubijeno od strane vojske i policije Republike Srpske..., da je tokom tog razgraničenja vojska i policija Republike Srpske srušila 534 džamije i preko sto katoličkih crkvi..., da se još uvijek traga za tijelima oko 6.500 bošnjačkih i hrvatskih civila ubijenih na teritoriji Republike Srpske.“


(Patria/Admir Oručević)