U nesreći je zajedno s Džemalom poginula i njegova supruga Razija, a iza njih je ostalo troje djece. Godinama nakon pogibije, kružile su razne teorije zavjere o navodnom atentatu, ali nikada nisu činjenično potkrijepljene.

Džemal Bijedić rođen je 12. aprila 1917. godine u Mostaru, gdje je i odrastao kao potomak ugledne trgovačke porodice. Kao gimnazijalac se simpatiše sa pokretom komunista, kome se tokom studija u Beogradu i priključuje.

Član SKOJ-a postao je u oktobru 1939. godine, a dva mjeseca kasnije i član mostarske organizacije KPJ. Čak četiri puta u rodnom gradu bio je zatvaran zbog svojih komunističkih stavova, Drugi svjetski rat proveo je kao aktivni član NOB-a, a nakon rata postaje pomoćnik ministra unutrašnjih poslova u republičkoj vladi BiH.

Tokom političke karijere obavljao je veliki broj funkcija, a poginuo je kao predsjednik Saveznog izvršnog vijeća.

Odigrao je ključnu ulogu u privrednom i obrazovnom razvoju BiH u socijalističkoj Jugoslaviji. Bio je organizator bosanske privredne reforme i infrastrukture, a kulturni projekat „1000 škola“ djelimično je ostvaren osamdesetih godina.

Njegovim najvećim životnim uspjehom može se smatrati privredni razvoj rodne Hercegovine u kojoj su pokrenuti brojni privredni giganti poput Aluminijskog kombinata, zatim modernizacija pruge Sarajevo-Ploče. Svojim autoritetom Bijedić je djelimično uspio skinuti etiketu ustaštva sa stanovnika u Zapadnoj Hercegovini.

Pored toga, Bijedić je uspio na afirmaciji Muslimana kao ravnopravne nacije s drugima, te Bosne i Hercegovine kao ravnopravne republike s drugima u tadašnjoj Jugoslaviji.

Smatran je za nasljednika Josipa Broza Tita na čelu Jugoslavije, u čemu su mnogi teoretičari zavjere vidjeli razloge njegove pogibije. Tvrdilo se da politički centri u Beogradu, pa i u Zagrebu, nisu mogli prihvatiti njega kao Titovog nasljednika.

Uprkos današnjim pokušajima revizije historije i blaćenja svega i svakoga ko se povezuje s bivšim socijalističkim sistemom, ime Džemala Bijedića ostalo je jedno od onih koje su zlatnim slovima obilježili politički život BiH i Jugoslavije.

Sve se češće govori o tome kako bi današanju BiH naprijed mogao pokrenuti samo neko poput Džemala Bijedića, ali, nažalost, takvih danas nema. 


(Patria/Admir Oručević)