Novi Zakon o strancima u Sloveniji: Osnovno poznavanje jezika kao uslov za stalni boravak
Od 1. novembra 2024. godine stupile su na snagu odredbe Zakona o strancima u Sloveniji koje propisuju osnovne poznavanje slovenačkog jezika kao uslov za dobijanje dozvole za stalni boravak stranaca. Kako piše N1 Slovenija, stranci će morati znati slovenački jezik na nivou potrebnom za egzistenciju kako bi im bila produžena dozvola za privremeni boravak zbog spajanja porodice.
Osnovni nivo je nivo A2 Zajedničkog evropskog referentnog okvira za jezike. Nivo preživljavanja je osnovna komunikacija na slovenačkom jeziku, ograničena na jednostavne, predvidljive, svakodnevne situacije u kojima je izražavanje rutinsko i ponavljajuće, pojašnjavaju iz MUP-a Slovenije.
Kako su naveli, smatra se da puniljetni član porodice uspunajva uslov poznavanja slovenačkog jezika na nivou egzistencije ako priloži potvrdu o uspješno položenom iuspitu iz znanja slovenačkog jezikana najmanje osnovnom nivuo.
Dozvola može biti produžena i ako strani državljanin pohađa nastavu u osnovnoj ili srednjoj školi na slovenačkom jeziku na područjima naseljenim pripadnicima autohtone slovenačke nacionalne zajednice u susjednim zemljama, ili ako je stariji od 60 godina.
Stranac koji je nepismen, a komunicira na slovenačkom, može ispuniti i uslov za poznavanje slovenačkog jezika na osnovnom ili osnovnom nivou, što se dokazuje potvrdom o uspješno položenom ispitu iz govorne komunikacije na slovenačkom jeziku.
Uslov znanja slovenačkog jezika na nivou egzistencije za produženje dozvole za privremeni boravak zbog spajanja porodice ne mora ispunjavati punoletni član porodice stranca koji je nosilac Plave karte Evropske unije, a privremena boravišna dozvola za obavljanje poslova u oblasti istraživanja, visokog i visokog obrazovanja, boravišna dozvola koju izdaje druga država članica EU radi obavljanja istraživačkog rada, jedinstvena dozvola za lice premješteno u privredno društvo ili privremeni boravak, ako je to u interesu Slovenije.
Za izdavanje stalne boravišne dozvole nije potrebno ispunjavati uslov poznavanja slovenačkog jezika onim strancima kojima se može izdati dozvola za stalni boravak prije isteka pet godina neprekidnog zakonitog boravka u Sloveniji.
Stranci koji zbog zdravstvenih problema koji onemogućavaju komunikaciju nisu u mogućnosti da polože ispit u traženom formatu ne moraju ispunjavati uslov za poznavanje slovenačkog jezika na egzistencijalnom i osnovnom nivou.
Provjeru znanja slovenačkog jezika na egzistencijalnom nivou provode obrazovne ustanove ili organizacije koje provode neformalne obrazovne programe za učenje slovenačkog jezika odraslih. Strancima se nudi besplatan program učenja slovenačkog jezika uz egzistencijalni nivo i polaganje prve provere znanja. Neformalni program, koji se sastoji od 180 sati, a po potrebi i dodatnih 60 sati, počeo je da se realizuje u julu i već je obuhvatio preko 300 ljudi, pojašnjavaju iz ministarstva.